رنگ الماس قرمز در عوض اینکه مانند بسیاری از سنگ های جواهر رنگی به دلیل وجود ناخالصی های شیمیایی باشد، نتیجه ی فرآیند تشکیل خود سنگ است.
نام الماس از کلمه یونانی adamas به معنی استوار و سخت گرفته شده، که به شکست ناپذیری و سختی بالای این سنگ اشاره دارد.
ویژگی های فیزیکی فوق العاده الماس به دلیل پیوند مستحکم کووالانسی میان کریستال های شفافش است.
هر کدام از اتم های کربن به چهار اتم کربن دیگر متصل شده اند و همگی آنها در یک مجموعه بسته قرار گرفتند.
این ترکیب ساختار مکعبی سه بعدی و مستحکمی را ایجاد کرده است.
الگوی کریستال مکعبی الماس کاملا متقارن است و باعث می شود که نور با سرعتی مساوی در تمامی مسیرها منکسر شود.

خواص الماس

ساخت الماس
بیشتر الماس ها تحت فشار شدید و در دمای بالا و معمولا عمق بیشتر از 140 کیلومتر داخل پوسته زمین شکل می گیرند.
به طور متوسط تشکیل الماس در دوره های زمانی میان 1 تا 3.3 میلیارد سال طول می کشد تا زمانی که با فوران مواد آتشفشانی ماگما که به آنها کیمبرلیت می گویند، بیرون آیند.
کیمبرلیت سنگ آتشفشانی پتاسی مافیک است که حاوی بسیاری مواد معدنی دیگر مانند اولیوین، دیوپسید، کالسیت، سرپنتین، لعل و مقدارهای کم آپه تیت و چندین ماده معدنی دیگر است.
ماگمای کیمبرلیت از منافذ بسیار کمیاب آتشفشانی که به آنها دهانه آتشفشان می گویند، بیرون می آید.

شناسایی الماس
الماس ها را با انجام یک آزمایش ساده رسانایی حرارتی می توان شناسایی کرد ازمایشی که امروزه جواهرسازان از آن برای تشخیص الماس از شیشه استفاده می کنند.
الماس یکی از کمیاب ترین سنگ های جواهر با انکسار نور بالاست و ترکیبی خالص از کربن دارد.
الماس سخت ترین ماده روی زمین است و مقاومتش در برابر برش تقریبا 140 برابر یاقوت کبود برآورد شده است.
الماس شاخص انکسار بالا و سطح زیاد انتشار دارد. هیچ ماده ای از نظر مقاومت به پای الماس نمی رسد.
بسیاری از جواهرشناسان باتجربه الماس را فقط از روی درخشش خاصش می شناسند.

تفاوت برلیان و الماس

ماهیت الماس و منابع سنگ جواهر
تقریبا نیمی از الماس های جهان از آفریقای مرکزی و جنوب آن آمده اند.
میزان تولید الماس در هر سال متغیر است اما در سال 2010 برترین تولیدکنندگان الماس روس ها، بوتسوانا، کنگو، آنگولا، آفریقای جنوبی، نامیبیا، گینه، غنا، استرالیا و کانادا بودند.
البته منابع خوبی هم در هند و برزیل یافت شد.
کانادا اخیرا تبدیل به مهمترین منبع فروش الماس سفید شده است.

رنگ الماس
الماس ها را معمولا بی رنگ یا سفید می دانند اما متداول ترین رنگ آنها زرد و قهوه ای است.
رنگ طلایی و قهوه ای به دلیل وجود ناخالصی های نیتروژنی است.
الماس های قهوه ای و زرد را الماس های شامپاینی یا کنیاکی می شناسند.
سایر الماس ها به رنگ های صورتی، قرمز، نارنجی، آبی، سبز، خاکستری و سیاه هستند.
الماس های آبی با ناخالصی های بورون رنگ گرفته اند در حالیکه سایر رنگ ها نتیجه پرتوافکنی و در بعضی موارد اختلال در مرحله کریستالی شدن است.
سیستم درجه بندی رنگ الماس از بی رنگ تا زرد اشباع شده و قهوه ای در مقیاس D تا Z قرار می گیرد.
رنگ های مرغوب در مقیاس متفاوتی قرار دارند.

الماس

شفافیت و درخشندگی الماس
الماس ها درخشندگی بسیار بالایی دارند.
با وجود اینکه از درخشان تا مات متغیر هستند تنها سنگ های شفاف تراشیده می شوند.
بیشتر الماس ها شکاف های متعددی دارند که باعث می شود ارزشمند تلقی شوند در واقع تنها 20% از تمام الماس دارای ارزش سنگ جواهر هستند.
از این 20% آنها دارای شکاف و ناسرگی حتی در اندازه بسیار کوچک هستند.
الماس بدون شکاف و ترک بسیار نادر است.
شفافیت الماس بر اساس معیاری درجه بندی می شود که در آن اندازه و نمایان بودن ترک ها و ناسرگی ها تاثیر دارد و از FL (بدون ترک) تا I3 (ناسرگی های بزرگ که با چشم غیرمسلح هم دیده می شوند) متغیر است.
با وجود اینکه معیار درجه بندی درخشندگی الماس رسمی تلقی می شود، ممکن است شخصی که این ارزیابی را انجام داده یا محلی که در آن ارزیابی صورت گرفته تاثیرگذار باشد.
البته خیلی کم پیش می آید که دو آزمایشگاه مختلف دو درجه شفافیت متفاوت را برای یک نمونه اعلام کنند.
در مورد درجه بندی رنگ و برش نیز در الماس های سفید همین طور است.

برش ها و اشکال الماس
متداول ترین برش الماس امروزه برش تابناک است که پس از برش شور معمول شد، هر دوی این روش ها تلاشی برای به حداکثر رساندن درخشش الماس است.
برش های تابناک اصلاح شده، برش های پلکانی و برش های ترکیبی مانند گذشته مرسوم نیستند.
محبوب ترین شکل الماس در حال حاضر شکل مدور آن است.
سایر اشکال گلابی، بیضی، درخشان، پرسنس (مربع)، زمرد (هشت ضلعی)، بالشتکی، قلبی و مستطیلی هستند.

الماس

آماده سازی الماس

دریل لیزری برای از بین بردن ناسرگی ها بکار می رود، ترک و شکاف ها ممکن است با شیشه پر شود.
بسیاری از رنگ های مرغوب به صورت طبیعی ایجاد می شوند اما بیشتر آنها با پرتوافشانی یا فشار و دمای بالا بدست می آیند.
الماس ها معمولا تقلید می شوند.
فرآیند ترکیب الماس بسیار گران و مشکل است اما الماس های ترکیبی آماده شده در آزمایشگاه هم وجود دارند.

ویژگی های جواهرشناسی الماس:
فرمول شیمیایی: C- کربن کریستالی شده
ساختاری کریستال: مکعبی (یا ایزومتریک)
رنگ ها: بی رنگ، زرد، قهوه ای، به ندرت سبز، آبی، قرمز، نارنجی، خاکستری، سیاه
ضخامت: 10 بر روی مقیاس Mohs
شاخص انکسار: 2.417 تا 2.419

چگالی: 3.50 تا 2.419 

شکافندگی: عالی
شفافیت: شفاف تا مات
انکسار یا شکست نور دوگانه: هیچکدام
درخشندگی: نشکن، درخشندگی الماس
شب نمایی: متغیر

منبع:javahersazi